Ο εγκέφαλος των μουσικών "κλείνει τα μάτια" για να ακούσει καλύτερα

Τι ακριβώς συμβαίνει στο μυαλό των μουσικών; Μήπως οι ιδιαίτερες ικανότητές τους αποβαίνουν εις βάρος κάποιων άλλων λειτουργιών του εγκεφάλου τους; Μία πρόσφατη έρευνα στο πανεπιστήμιο Wake Forest στην Αμερική, αποκάλυψε πως για να αυξηθεί η συγκέντρωσή τους στους ήχους, χρειάζεται να περιορίζεται η οπτικής τους ικανότητα. Με άλλα λόγια, για να ακούν καλύτερα πρέπει να βλέπουν λιγότερο. Με αυτόν τον τρόπο, ο εγκέφαλός τους εξισορροπεί τις αντίστοιχες δραστηριότητες.

Το πείραμα
Στην έρευνα πήραν μέρος είκοσι επαγγελματίες μουσικοί (μαέστροι και υπεύθυνοι μουσικών σχημάτων) και είκοσι "μουσικά απαίδευτοι" φοιτητές. Οι συμμετέχοντες είχαν ηλικία από 28 μέχρι 40 έτη. Προκειμένου να αξιολογηθεί η εγκεφαλική τους δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του πειράματος χρησιμοποιήθηκαν μαγνητικοί τομογράφοι (MRI Scanners). Μ' αυτόν τον τρόπο αποτυπώνονταν σε πραγματικό χρόνο οι μεταβολές του ρυθμού αιμάτωσης στα τμήματα του εγκεφάλου, που αφορούσαν στην όραση και στην ακοή. Προηγούμενη έρευνα είχε ήδη εντοπίσει τις εγκεφαλικές περιοχές που εμπλέκονται στη διαχείριση των οπτικών και ηχητικών ερεθισμάτων αντίστοιχα. Η διαδικασία του πειράματος συνοψίζονταν στα εξής: τα άτομα έμπαιναν στον τομογράφο και άκουγαν δύο διαφορετικές νότες, που παίζονταν με διαφορά χιλιοστών του δευτερολέπτου. Στη συνέχεια, καλούνταν να αναγνωρίσουν εκείνη που άκουσαν πρώτη. Η διαδικασία γινόταν δυσκολότερη για τους επαγγελματίες μουσικούς, ώστε να φανούν οι διαφορές από την εκπαίδευσή τους.

Ενδιαφέροντα αποτελέσματα
Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας έδειξαν πως καθώς αυξανόταν η δραστηριότητα στην υπεύθυνη για την ακοή περιοχή του εγκεφάλου, μειωνόταν αντίστοιχα η δραστηριότητα στην πλευρά της οπτικής λειτουργίας. Βρέθηκε, επίσης, πως τα μη εκπαιδευμένα άτομα προσπαθούσαν να συγκεντρωθούν περισσότερο στο ηχητικό ερέθισμα, όταν αυξανόταν ο βαθμός δυσκολίας. Από την άλλη πλευρά, οι επαγγελματίες μουσικοί δεν "ταλαιπωρούνταν" τόσο, καθώς η εκπαίδευση χρόνων, στην οποία είχαν υποβληθεί, είχε επηρεάσει τη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου τους.

Η "πλαστικότητα" του εγκεφάλου
Τα αποτελέσματα της έρευνας επιβεβαίωναν την αντίληψη αιώνων πως οι μουσικοί έχουν "διαφορετικό μυαλό". Η μεγάλη εξειδίκευση στην εκπαίδευση και η εμπειρία μπορούν να αναδιαμορφώσουν την "οργάνωση" του εγκεφάλου και να μεταβάλουν τις αντιδράσεις σε διαφορετικά ερεθίσματα ή περισπασμούς της προσοχής. Όπως δήλωση ο υπεύθυνος του πειράματος Jonathan Burdette, η έρευνα αποκάλυψε μία κατάσταση στον εγκέφαλο που "μοιάζει σαν να κλείνεις τα μάτια σου για να ακούσεις μουσική. Φανταστείτε τη διαφορά ανάμεσα στο να ακούει κανείς μία συζήτηση σε ένα ήσυχο δωμάτιο ή σε ένα θορυβώδες - δεν καταλαβαίνεις πολλά από αυτά που συμβαίνουν στο θορυβώδες δωμάτιο". Η περιορισμένη και επιλεκτική χρήση των οπτικών ερεθισμάτων, που παρατηρήθηκε στην υπεύθυνη για την όραση περιοχή του εγκεφάλου των ατόμων, εξηγεί την "ανοσία" ορισμένων στον καταιγισμό εικόνων από την καθημερινότητα. Επιπλέον, μας δίνει πληροφορίες για τις προτεραιότητες που θέτει ο εγκέφαλος στις διαφορετικές λειτουργίες του.

Δεν είναι σύμπτωση το γεγονός ότι πολλοί πιανίστες (και άλλοι μουσικοί) υπήρξαν τυφλοί. Έρευνες στον τομέα των νευροεπιστημών έδειξαν πως οι εκ γενετής τυφλοί ή όσοι έχασαν την όρασή τους σε πολύ μικρή ηλικία μπορούν να διακρίνουν ευκολότερα τις λεπτές διαφορέςς στους ήχους. Οι Ray Charles και Stevie Wonder, σημαντικοί μουσικοί του 20ού αιώνα, υπήρξαν τυφλοί από πολύ νωρίς στη ζωή τους.

Πηγή: www.eugenfound.edu.gr